Racionalni pristup bolesniku s perifernom arterijskom bolesti

Periferna arterijska bolest (PAB) predstavlja aterosklerotsku steno-okluzivnu bolest arterija gornjih i donjih ekstremiteta, arterija cerebrovaskularnog sustava te mezenteričnih i renalnih arterija.

U užem smislu PAB podrazumijeva aterosklerotsku bolest donjih ekstremiteta. Poseban termin predstavlja polivaskularna bolest, definirana kao istodobno postojanje klinički relevantne aterosklerotske bolesti u najmanje dva velika vaskularna teritorija.

Približno 2/3 bolesnika s PAB u trenutku dijagnoze ima konkomitantnu aterosklerotsku bolest na drugom teritoriju (koronarnu ili cerebrovaskularnu bolest) što predstavlja značajan rizik za buduće nepovoljne kardiovaskularne događaje.

Glavni faktori rizika za PAB su dob, spol, pušenje, hipertenzija, dislipidemija i šećerna bolest. Osim koronarne bolesti, fibrilacija atrija, srčano popuštanje i bolesti srčanih zalistaka česta su pridružena stanja koja se javljaju u bolesnika s PAB. Bolesnici s PAB-om prezentiraju se simptomima ishemije donjih ekstremiteta kao što su intermitentne klaudikacije, ali često mogu biti i asimptomatski. Posljedica PAB-a može biti kritična ishemija noge, a u 20 do 40% bolesnika koji razviju kritičnu ishemiju bit će potrebna amputacija. Dakle, simptomatska ili asimptomatska PAB manifestacija je sustavne aterosklerotske bolesti, koja je česta i uglavnom neprepoznata, a povezana je s visokim mortalitetom i rizikom ishemijskih događaja (infarkt miokarda, moždani udar, kardiovaskularna smrt).

Terapija PAB ovisno o lokalizaciji zahtijeva endovaskularno ili kirurško liječenje te prevenciju i liječenje čimbenika rizika za razvoj i komplikacije PAB. Vježbe hodanja u bolesnika s intermitentnim klaudikacijama signifikantno produljuju hodnu prugu. Opće preporuke u liječenju podrazumijevaju prestanak pušenja, tjelesnu aktivnost i redukciju prekomjerene tjelesne težine.

Antihipertenzivna terapija (inhibitori angiotenzin konvertirajućeg enzima i antagonisti angiotenzinskih receptora), statini i antitrombocitni lijekovi temelj su farmakoterapije s ciljem redukcije velikih srčano-žilnih događaja.