Manifestacije

SARS-CoV-2 infekcija zahvaća brojne organske sustave i nije isključivo vezana za respiratorni trakt, kako se mislilo u početku. Gastrointestinalna patologija COVID-19 infekcije posljedica je ekspresije ACE-2 receptora na epitelnim stanicama gastrointestinalnog (u daljnjem tekstu – GI) trakta, koji posreduju direktnom ulasku virusa i celularnom oštećenju. Respiratorni virusi povećavaju ulazak CD 4+ T limfocita u tanko crijevo što dovodi do snažnog otpuštanja citokina. Hepatociti također eksprimiraju ACE-2 receptore što dovodi do akutne jetrene lezije koja se uočava kod hospitaliziranih COVID pozitivnih bolesnika. Također, fekalno-oralna transmisija može biti glavni izvor širenja infekcije.

Prema rezultatima meta-analize s više od 25 000 ispitanika, 20,3 % bolesnika s COVID infekcijom imalo je GI manifestacije, a kod 26,7 % bolesnika dokazano je fekalno širenje virusa s pozitivnim fekalnim RNK RT-PCR testom.

Najčešća GI simptomatologija bila je: inapetencija (19,9 %), dizgeuzija/ageuzija (15,4 %), proljev (13,2 %). Rezultati istraživanja pokazali su učestaliju pojavnost GI simptomatologije kod europske populacije nego ispitanika iz Amerike i Azije (stopa mutacije genomske sekvence SARS-CoV-2 veća je kod Europljana).

Također je meta-analiza pokazala kako je pojava GI simptoma kod COVID-19 bolesnika značajno više povezana s težim ishodima bolesti, hospitalizacijom u jedinice intenzivnog liječenja, strojnom ventilacijom i većom stopom mortaliteta. Bolesnici s GI simptomima imaju veći rizik akutnih kardijalnih incidenata. Fekalno izlučivanje SARS-CoV-2 virusa učestalije je negoli simptomatske GI kliničke manifestacije te infekcije, što pokazuje na kolonizaciju GI trakta tim virusom i asimptomatsku kliničku sliku.

Najčešće GI manifestacije su: inapetencija, dizgeuzija/ageuzija, proljev, mučnina, povraćanje, abdominalni bolovi, abdominalna distenzija. Pokazatelji oštećenja jetrene funkcije zbog COVID-19 infekcije su:

  • blago smanjenje serumske razine albumina (39 %)
  • porast jetrenih enzima AST (22,8 %) i ALT (20,6 %)
  • produženo protrombinsko vrijeme (18 %).

 

Ukupni bilirubin i alkalna fosfataza bili su blago povišeni kod 7,8 % bolesnika. Preegzistirajuće kronične GI i hepatološke bolesti bile su prisutne kod 5,9 % i 4,2 % bolesnika. Virusne partikle SARS-CoV-2 virusa detektirale su se u fekalnom uzorku kod velikog broja oboljelih, čak i duže vrijeme nego u respiratornim uzorcima.

Bolesnici s težim oblicima COVID-19 infekcije češće se prezentiraju GI simptomatologijom. Prevalencija jetrene lezije varira prema rezultatima istraživanja od 15 do 78 % te je povezana s težim oblicima kliničkih slika COVID-19 infekcije.

Reference
  1. Zarifian A, Zamiri Bidary M, Arekhi S, Rafiee M, Gholamalizadeh H, Amiriani A, Ghaderi MS, Khadem-Rezaiyan M, Amini M, Ganji A. Gastrointestinal and hepatic abnormalities in patients with confirmed COVID-19: A systematic review and meta-analysis. J Med Virol. 2021 Jan;93(1):336-350.
  2. Elshazli RM, Kline A, Elgaml A, Aboutaleb MH, Salim MM, Omar M, Munshi R, Mankowski N, Hussein MH, Attia AS, Toraih EA, Settin A, Killackey M, Fawzy MS, Kandil E. Gastroenterology manifestations and COVID-19 outcomes: A meta-analysis of 25,252 cohorts among the first and second waves. J Med Virol. 2021 May;93(5):2740-2768.
  1. Manifestacije